پارادایم‌شناسی تاریخ‌نگاری باستانی پاریزی

author

Abstract:

محمد ابراهیم باستانی پاریزی (1393-1304 ش.) نقش و جایگاه ویژه­ای در تاریخ­نگاری معاصر ایران دارد. شیوۀ متفاوت او در روش، موضوع­شناسی، مأخذشناسی و نگارش، هم اقبال عموم را در پی داشته و هم واکنش­های مختلفی را در سطح تاریخ­نگاری دانشگاهی موجب شده است. از‌این­رو، نمی­توان از  تأثیر­گذاری او در عرصۀ تاریخ­نویسی و ترویج تاریخ­خوانی چشم پوشید. به­منظور نزدیکی به فضای ذهنی و دیدگاه نظری او درمورد تاریخ و شیوۀ تاریخ­نگاری، در این نوشتار در پی آشکار­سازی مفاهیم هستی‌شناسی (ontology)، معرفت­شناسی (epistemology) و روش­شناسی methodology)) تاریخی او هستیم تا جهان­بینی حاکم بر ذهن مورخ مشخص شود و علل و دلایل کاربست­های ویژۀ او در تاریخ­نگاری ـ از انتخاب موضوع تا مأخذ­شناسی و شیوۀ نگارش ـ به­دست آید. بررسی استقرایی آثار باستانی حکایت از پیوند منطقی سه جزء پارادایم (paradigm) تاریخ‌نگاری او دارد؛ به­‌نحوی­که از هستی‌شناسی ایده‌آلیستی راه به معرفت‌شناسی غیر‌اثباتگرایانه می‌برد و در روش‌شناسی، انحصار ابزارهای عینی و تجربی را در درک تاریخ ناکافی می‌بیند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی برخی لغات و اصطلاحات محلی کرمان و پاریز در آثار محمد ابراهیم باستانی پاریزی

متون ادبی و تاریخی در هر منطقه، کم و بیش معرّف و نشان‌دهندۀ فرهنگ عامۀ آن منطقه است. در بین این آثار، متونی را می‌توان یافت که سرشار از لغات و اصطلاحات محلی، ضرب‌المثل‌ها، کنایات، آداب و رسوم، عقاید و باورهای عامیانۀ منطقه‌ای است که خالق اثر بدان تعلّق دارد. بررسی صبغه‌های اقلیمی و محلی این گونه آثار و تحقیق بر روی عناصر فرهنگ عامه، نقش بسزایی در شناخت ادبیات محلی هر خطّه دارد. یکی از نویسندگان پر...

full text

نگاهی تحلیلی به جایگاه مخاطب عام در تاریخ نگاری باستانی پاریزی

همان‌گونه که پس از آغاز عصر روشنگری و تحولات اجتماعی و سیاسی در اروپا، تاریخ‎نگاری نیز تحول یافت و یکی از مهم‎ترین رویکردهای تاریخ‎نگاری مدرن، توجه به مردم و نقش توده‎ها در تحولات تاریخی بود، آگاهی توده‎ها از تاریخ نیز در برنامه‎ریزی اجتماعی و فرهنگی نظام‎های مختلف اهمیت یافت و زمینة گرایش به آگاهی عمومی از تاریخ افزایش یافت. از این‎ رو در تاریخ‎نگاری مدرن، افزون بر تبیین تاریخ مردمی، تاریخ‎نگا...

full text

طبقه‌بندی قصه‌های ‌عامه در مجموعۀ هفتِ باستانی پاریزی و تاریخ کرمانِ محمود همت

     قصه بازتاب‌دهندۀ بخش مهمی از فرهنگ و تمدن یک قوم و از جنبه‌های مختلف قابل توجه و بررسی است. بیش از دویست سال است که مطالعات علمی در حوزۀ قصه آغاز شده است. برادران گریم اولین کسانی بودند که قصه‌ها را با نگاهی علمی گردآوری کردند. صد سال بعد در 1910م آنتی­ آرنه با اثر فهرست تیپ‌های قصه، زمینۀ مطالعۀ جهانی بر روی قصه‌ها را فراهم کرد. پنجاه سال بعد استیث تامسون تحریری جدید از اثر آرنه ارائه داد...

full text

پژوهشی در تاریخنگاری بیهقی

در این مقاله کوشش کرده­ایم، با ذکر مستنداتی از متن کتاب تاریخ بیهقی و نیز مستند به برخی از ویژگی­های داستانی در آثار معاصران، اثبات نماییم که تاریخ بیهقی فراتر از کتاب تاریخ در معنای مصطلح و در حقیقت یک اثر پرمحتوای سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و ادبی با زمینه­های داستانی همچون داستان تاریخی است؛ ضمن آن که ویژگی­های گزارش، روزنامه و فیلم­نامه نویسی را هم یکجا داراست. و لذا تاریخی است از لونی دیگر. ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 1

pages  37- 56

publication date 2017-02-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023